Menelaos Kanakis
Νοπάρισμα: Η λήψη διεγερτικών ουσιών πριν τους αγώνες για τη βελτίωση της αποδόσεως.
Αρκετά συχνά κάποιο σκάνδαλο ντόπινγκ φέρνει στο προσκήνιο το φαινόμενο της χρήσης αναβολικών στο χώρο του αθλητισμού.
Η έμφαση όμως στις δεκάδες συζητήσεις δίνεται στις επιπτώσεις σε αθλητικό επίπεδο, ή τις παρενέργειές που έχουν κάποιες ουσίες στην σωματική υγεία όσων τις χρησιμοποιούν
Έντονες μάλιστα φωνές ακούγονται από άτομα που ενώ ασχολούνται με τον αθλητισμό αντιδρούν σαν να ανακαλύφθηκε από το πουθενά η χρήση των αναβολικών, σαν να αποτελεί την έκπληξη και όχι το πλέον γνωστό ότι παγκοσμίως σε υψηλό επίπεδο αθλητισμού και όχι μόνο, νέοι άνθρωποι χρησιμοποιούν διάφορα σκευάσματα για αύξηση των επιδόσεών τους και ¨ φτιάξιμο ¨ του σώματός τους.
Σε αυτή την αντίφαση τείνει να ενισχύεται η νοοτροπία : ¨ Να τη γλυτώσουμε και να μη μας πιάσουν και αυτή τη φορά » και ας βιωθεί πάλι η ίδια αγωνιά την επόμενη.
Μέσα σε αναστάτωση συνδυασμένη με πολλή φλυαρία χάνονται εντελώς τα μηνύματα που έχουν να ακουστούν από αυτό το φαινόμενο σε ψυχοκοινωνικό επίπεδο.
Γιατί να έχει πάρει τέτοιες διαστάσεις η χρήση αυτών των ουσιών ακόμα και σε γυμναστήρια γειτονιάς?
Γιατί να αποτελεί πλέον κοινό μυστικό πως στον πρωταθλητισμό δεν μπορείς να πετύχεις αν δεν ντοπαριστείς?
Γιατί σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία στην Ελλάδα κάθε χρόνο καταναλώνονται έντεκα εκατομμύρια κουτιά με αναβολικές ουσίες και βέβαια όχι όλα από επαγγελματίες αθλητές?
Μία πρώτη εύκολη αλλά αληθινή απάντηση είναι ότι αφού και ο αθλητισμός σήμερα έχει μεταλλαχθεί σε επικερδή επιχείρηση πίσω από την οποία παίζονται τεράστια ποσά και συμφέροντα, επιδιώκεται η επιτυχία με κάθε τρόπο αφού συνδυάζεται με εκατομμύρια και έτσι έχει γίνει μονόδρομος και αυτοσκοπός.
Αν αγγίξουμε περισσότερο τα παραπάνω ερωτήματα έχουμε να αναρωτηθούμε πώς και γιατί κάποιος μπαίνει στο τριπάκι να στηρίξει τα όνειρα και τις προσδοκίες του σε παρόμοια σκευάσματα. Ποια στάση ζωής και αντίληψη εαυτού και πραγματικότητας συνεπάγεται την αναζήτηση της ντόπας σαν το δρόμο που οδηγεί στην εκπλήρωση των κάθε λογής ονείρων και ανεκπλήρωτων επιθυμιών? Πώς το φαινόμενο αυτό έχει πάρει τέτοια έκταση έχοντας περάσει στον τρόπο που πάνε να χτίσουν το κορμί ή και την αντοχή και επιδόσεις τους άτομα που ασχολούνται με τον αθλητισμό ακόμα και για χόμπυ ή λόγους υγείας?
Αν δεχτούμε λοιπόν το ότι η σημαντική έννοια εδώ είναι η βελτίωση κάτι που μόνο κακό δεν είναι, που και πώς αρχίζει η διαστρέβλωση και η διαστροφή της σε κάτι που τελικά αρχίζει να μην υπηρετεί τη ζωή?
Αυτή η διαστρέβλωση αρχίζει από τη στιγμή που η ντόπα ανάγεται σε ψυχικό φαινόμενο, που περνάει στο συναισθηματικό κόσμο, που γίνεται μέρος της ζωής γιατί έχει μετατραπεί σε στάση ζωής.
Η χρήση αναβολικών ουσιών δεν αφορά μόνο τη λήψη διεγερτικών ουσιών για καλύτερες αθλητικές επιδόσεις. Αρχίζει να αφορά τη χρήση οποιονδήποτε ουσιών με στόχο την δημιουργία μίας ψευδούς αίσθησης προσωπικής επάρκειας εαυτού χτισμένη όμως έξω από τον εαυτό και χωρίς πραγματικό εαυτό.
Αναβολικό γίνεται το ναρκωτικό που σε ανεβάζει βυθίζοντάς σε στην αδυναμία να ζήσεις αυθεντικά. Αναβολικό γίνεται το Viagra που χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο από νέους ανθρώπους που δεν το χρειάζονται πραγματικά όταν ο έρωτας μετατρέπεται σε στίβο ποσοτικών επιδόσεων που δεν έχουν ίχνος ερωτισμού αλλά καλύπτουν την ανασφάλεια ως προς την συντροφική δυνατότητα. Αναβολικό γίνεται το ποτό όταν μετατρέπεται σε αλκοολισμό κάτω από τον οποίο θάβονται άλυτα προβλήματα που ψάχνουν λύση μέσα από τη νάρκωσή τους. Αναβολικό γίνεται το αντικαταθλιπτικό όταν πάνω του επενδύεται η ανάκτηση της ευτυχίας και της χαράς που έχει χαθεί από τη ζωή.
Όλα αυτά γίνονται μη επίσημα αναγνωρισμένα αναβολικά, στα οποία μάλιστα η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις ως προς τη χρήση τους. Όλα αυτά δίνουν το μήνυμα ότι κάτι βαθύτερο νοσεί και έχει να θεραπευτεί αν θέλουμε να μην κρυβόμαστε απλά πίσω από το δάχτυλό μας.
Νοσεί η επιτυχία, η ικανοποίηση και η χαρά σαν αξίες όταν έχουν ταυτιστεί με την άνευ όρων αναζήτηση και κατάκτησή τους σαν αυτοσκοπό και όχι σαν μέρος της ζωής στο σύνολό της. Όταν επιβάλλονται σαν αξίες να είσαι πλούσιος, δυνατός, όμορφος, εύρωστος αλλιώς κατατάσσεσαι στους αποτυχημένους ή θεωρείσαι λίγος, όταν έχει υποβαθμιστεί σαν αξία το πρόσωπο στην αλήθεια του για να αντικατασταθεί από το είδωλο.
Νοσεί σαν έννοια η λύση, που αναζητείται σαν κάτι μαγικό, εύκολο, ανέξοδο, το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα με το ελάχιστο δυνατό κόστος. Είναι η αναζήτηση απαντήσεων στα ωροσκόπια και τα μέντιουμ με την επένδυση της ελπίδας στην τύχη., Στα μεσημεριανάδικα αλλά και στους ειδικούς, όταν ζητιέται βοήθεια και απαντήσεις όχι για να ακουστεί αυτό που πραγματικά χρειάζεται να γίνει, αλλά αυτό που προσδοκά κάποιος να ακούσει ή να του πιστοποιηθεί το δίκιο σε αυτό που λέει.
Είναι εκεί που ζητιέται η αλλαγή σε καταστάσεις σαν να είναι που αυτές μπορούν να αλλάξουν από μόνες τους. Εκεί που άνθρωποι ζητάνε να αλλάξουν τα πράγματα χωρίς όμως να θέλουν αυτοί να κάνουν καμία αλλαγή .
Είναι που χρειάζεται το αναβολικό τόσο περισσότερο όσο περισσότερο παύουμε να είμαστε συμμέτοχοι στη ζωή μας και γινόμαστε παρατηρητές της ψάχνοντας τρόπους για να αλλάξει για εμάς χωρίς εμάς.
Είναι που χρειάζεται το αναβολικό στην οποιαδήποτε μορφή του για να ανεβάσω τον εαυτό μου όχι στηριζόμενος σε αυτόν αλλά ξεφεύγοντας από αυτόν, αρνούμενος τα σωματικά, πνευματικά, συναισθηματικά μου όρια και πραγματικότητες.
Δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική χαρά, πληρότητα, ικανοποίηση, επιτυχία χωρίς να συμπεριλαμβάνει την αποδοχή του ποιος είμαι και ποιος μπορώ πραγματικά να είμαι επενδύοντας σε αυτό. Η ανθρώπινη πραγματικότητα δείχνει πως το σημαντικό δεν είναι αν και τι θα πετύχει κάποιος αλλά αν τελικά θα το χαρεί και θα το ζήσει πραγματικά. Οι M. Monroe, J. Dean, E. Presley, W. Huston και αμέτρητοι άλλοι έφτασαν την κορυφή και το όνειρο αλλά ποτέ δεν το νιώσανε, το αντίθετο μάλιστα εντάθηκαν οι φόβοι και οι ανασφάλειές τους.
Και πραγματικά υπάρχει και δικαιούται ο καθένας κάτι πολύ καλύτερο από το να μπορέσει να αντέξει τον εαυτό του: Το να αγαπήσει και να χαρεί τον εαυτό του.
Μενέλαος Κανάκης
Ψυχολόγος / Κοινωνικός Λειτουργός
Συστημική / Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεία
Μουσικοσυνθέτης